The goal of this ELSA lab network project is to contribute to the realisation of impact with ELSA labs. The network project will facilitate ELSA lab knowledge production and dissemination and investigate the lessons learned from the construction and first developments of the ELSA labs. The lessons learned will be translated into an ELSA lab blueprint consisting of a set of guiding principles regarding ELSA lab collaboration, methods, impact and sustainability. Knowledge production and dissemination will be facilitated by an ELSA lab learning network, for which this network project will lay the foundation.

Samenvatting Menselijke activiteiten op zee (scheepvaart, heiwerkzaamheden, etc.) veroorzaken niet-natuurlijke onderwatergeluiden welke schadelijke gevolgen hebben voor de fitness van mariene organismen op individueel en populatie niveau, door bijvoorbeeld gehoorschade, stress en veranderingen in het verspreidingspatroon. Om de impact van menselijk onderwatergeluid in de Noordzee te kunnen inschatten is kennis nodig ten aanzien van i) de typen, intensiteit en verspreiding van aanwezige geluidsbronnen, ii) de effecten van de geluidsbronnen op de gezondheid en het gedrag van individuele dieren, en iii) de relatie tussen de verspreiding van de populaties en de geluidsbronnen. Het project zal deze aspecten benaderen middels twee PhD-projecten, waarvan één zich richt op het modelleren van de ruimtelijke verspreiding van verschillende typen onderwatergeluid, en het ander middels experimenten de dosis-effect relaties zal bepalen tussen onderwatergeluid en het gedrag van verschillende vissoorten in verschillende levensstadia, en een Postdoc-project waarin de relatie zal worden gelegd tussen menselijk onderwatergeluid en de ruimtelijke verspreiding van zeezoogdieren. Summary Human activities at sea (shipping, piling, etc.) cause unnatural underwater sounds that have harmful consequences for the individual fitness and population health of marine life, through e.g. hearing loss, stress, or distribution changes. Critical for assessing anthropogenic noise impact in the North Sea is knowledge of i) noise types, intensities and distribution in the area, ii) the effect of exposure to natural and man-made noises on the behaviour of individual marine animals, and iii) the relationship between the distribution of animals and noise on a wide spatial scale. The project will address these aspects through two PhD projects, one assessing and modelling underwater noise of various types on a wide geographic scale, and the other assessing experimentally the dose-response relationships for different types of anthropogenic noise on health and behaviour of various species of fish at various life-stages, and a Post-doc project relating the data on marine mammal distribution and habitat use to the distribution of anthropogenic noise.