The city of Amsterdam is well-known for its creative citizens, innovative use of public spaces, and bottom up and informal (citizen) initiatives. Many of these initiatives are endorsed and - after some time - formalised by local government. However, some need to be relocated or disappear due to densification-strategies. This is particularly the case in contexts of urban growth and not unique for Amsterdam. Depending on the specific circumstances, densification strategies compensate densification with nature conservation and/or public space programs. Densification is a contested approach – chiefly because it often entails quantitative approaches that are abstracting specific places into numerical value and generalized policy ambitions that do not resonate with the creative language and practical wisdom and imagination at play in the specific places. Often, these strategies also involve uncertainty regarding their relationship with informal citizen initiatives. Particularly in the urban fringe, we see a variety of initiatives that have developed over the years and which have obtained temporary approval for their activities. In this pop-up research we explore if, and how techniques of research by design contribute to making productive these confrontations – between formal and informal resources, between practical wisdom and generalised knowledge, between local creative-artistic and more general quantitative approaches - with the broader aim to create more sustainable and liveable cities.

Small-scale and bottom-up initiatives, and incremental urban development dominate various political agendas. These initiatives, termed Community-Linked Incremental Urban Developments (CLIUDs) here, remain underexplored. CLIUDs evolve around the concept of linking social capital with an emphasis on the capacity of citizens and community to engage with those in power. It remains unclear how these increasingly popular new initiatives and alliances connect with long-term social and spatial issues of accessibility, urban vitality, inclusiveness, sustainability and economic competitiveness. In fact, discrepancies exist between CLIUDs and the necessary level of scale, time frame and governance for resolving strategic urban challenges. R-LINK aims to find smart solutions to address economic, social and environmental challenges through spatial transformations. These transformations affect and contest conventional urban development and governance models, thus requiring new action perspectives. R-LINK proposes to bridge the gap between the practice of large-scale, strategic urban ambitions and policies and that of the new alliances (government, market or citizen initiated) for CLIUDs. R-LINK is designed in close collaboration with practitioners and relevant stakeholders. Its implementation brings together scientists, the public sector, civil society and market players. This ensures co-creation of new knowledge and a practical focus. At the same time, the multidisciplinary expertise within the consortium enables fresh intellectual and transdisciplinary insights to be developed on the issue of how to realize strategic urban ambitions through CLIUDs and how to improve existing practices.

Een belangrijke én urgente beleidsvraag op dit moment is hoe de komende 15 jaar voldoende aanbod van woningen kan worden gegarandeerd. Nederland heeft een forse verstedelijkingsopgave die niet binnen het bestaand stedelijk gebied kan worden opgelost. Grondbedrijven van gemeenten spelen een cruciale rol bij het aanbod van woningbouwlocaties. Via het instrument ‘actief grondbeleid’, waarbij gemeenten grondposities innemen om na het aanleggen van de openbare ruimte bouwrijpe kavels te verkopen, zijn decennialang gebieden tot ontwikkeling gebracht. Hoewel deze wijze van ontwikkelen nu ter discussie staat, komt het door de grote vraag naar woningen en de noodzaak voldoende woningaanbod te hebben, weer prominent in beeld. Gezien de recente grote verliezen bij de grondbedrijven, vraagt dit om een kritische reflectie op gemeentelijk handelen en vernieuwing van het grondbeleidsinstrumentarium, met in het bijzonder de rol en wijze van toepassen van de (residuele) grondwaardesystematiek. Er bestaat een kennisleemte rondom de wijze waarop diverse gemeenten het grondbeleidsinstrumentarium inzetten en wat de gevolgen daarvan zijn voor de beschikbaarheid van woningbouwlocaties. Voor het toekomstige ‘voldoende’ aanbod van woningen is het van groot belang inzicht te hebben in de uitkomsten van meer voorzichtige of een meer risicovolle toepassing van het grondbeleidsinstrumentarium (actief en faciliterend). De kennis die in het ‘Grond voor Wonen’-project wordt ontwikkeld over toekomstige toepassing van actief grondbeleid en verdergaande invulling van de woningbouwopgave bij faciliterend grondbeleid, geeft gemeenten, en zeker stedelijke gemeenten, handvatten voor een nieuw handelingsperspectief voor hoe zij dit urgente lokale vraagstuk kunnen aanpakken.